Kütahya- Eskişehir muharebeleri kaybedilmişti. Bölgeye Fevzi Çakmak Paşa ile gelen Kemal Paşa genç Türk Devleti’nin ordusunun yok olmasını engellemek için orduyu Sakarya Nehri’nin doğusuna çekti. Bu sırada meclis de Kemal Paşa’ya muhalif olanlar ile sert tartışmalar da yaşanmış nihayetinde de Mustafa Kemal Paşa, Türk ordusunun başkomutanlığında 3 ay süre ile meclisin tüm yetkilerini uhdesine almayı başarmıştı. Hemen “Tekâlifi milliye Emirleri” yani “Millî Yükümlülükler Buyrukları”nı yayınladı. Bu emirler ile Kemal Paşa çamaşır, çorap, çarık, buğday, arpa da dahil olmak üzere Türk Halkı’ndan sonra devlet tarafından geri ödenmek üzere çeşitli besin maddeleri ve giyecekleri ordunun ikmali için istiyordu. 13 Ağustos’da harekete geçen Yunan işgal ordusu kuzey-güney hattında uzanan kuvvetlerinin çoğunu güneye kaydırarak 23 Ağustos’da Sakarya Nehri’nin doğusuna geçti ve Türk ordusunun güney hattına saldırdı. Asıl savaş da o gün başladı. 100 km genişliğindeki cephede çok sıkıntılı anlar yaşandı. Özellikle Polatlı, Haymana ve Çaldağı taraflarında Yunan ordusu çoğu zaman savunma hatlarımızı aştı. Kemal Paşa ise ordunun bir çember altına alınma tehlikesinin baş göstermesi ve meydan muharebesini daha elverişli bir alana taşımak amacıyla Türk ordusunu Ankara’nın 50 km güneyine kadar geri çekti, böylece bu sahte ricat gösterisi Yunan ordusunu da hareket üssünden uzaklaştırıyordu. Başkomutan Mustafa Kemal, dünya askerlik tarihine giren “Topyekûn Savaş” taktiği ile Türk ordusuna moral kazandıran şu sözleri meclisde, bu sırada ilan etti: “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh, bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk edilemez. Onun için, küçük büyük her birlik bulunduğu mevziden atılabilir. Fakat küçük büyük her birlik ilk durabildiği noktada, tekrar düşmana karşı cephe teşkil edip muharebeye devam eder. Yanındakinin çekildiğini gören birlikler, ona tabi olamaz. Bulunduğu mevzide sonuna kadar dayanmaya mecburdur.” Türk ordusu bu yüksek emre uyarak yeisini yok etti. Her iki taraf da cepheye egemen olan tepeleri ele geçirebilmek için 22 gün 22 gece birbiri ile amansızca savaştı. Yunan saldırı gücünün kırıldığını sezen Mustafa Kemal Paşa Türk ordusunun sağ kanadını harekete geçirerek Yunan ordusunun sol kanadını, elindeki önemli tepeleri bırakarak Sakarya’ya doğru çekilmek zorunda bıraktı. Bütün cephe boyunca saldırıyı sürdüren Türk ordusu 13 Eylül 1921’de Sakarya ırmağının doğusundan Yunan kuvvetlerini temizledi. Sakarya’nın batısına atılan Yunanlılar ancak burada tutunabildiler. Böylece Kemal Paşa Genç Türk Devleti’nin başkentini Yunan işgalinden kurtarmış oldu. Sakarya Meydan Savaşı’nın kazanılması üzerine TBMM, Mustafa Kemal Paşa’ya “gazi” ve “mareşal” unvanlarını verdi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder